پتروژنز سنگ‌های آتشفشانی پتاسیک و فوق پتاسیک پس از برخوردی پلیو کواترنری در شمال باختر مرند

Authors

  • احمد جهانگیری گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
  • منصور مجتهدی گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
Abstract:

در این پژوهش به بررسی ماگماتیسم پس از برخورد  پلیوکواترنری در شمال باختر ایران و شمال باختر مرند پرداخته شده است. سنگ‌های این منطقه شامل سنگ‌های قلیایی پتاسیک و فوق پتاسیک هستند که در بخش شمالی نوار آتشفشانی ارومیه- دختر بیرون ریخته است. این سنگ‌های آتشفشانی دارای بافت میکرولیتی پورفیری هستند که شامل درشت‌بلورهای کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز، اولیوین، لویسیت و بیوتیت هستند. سنگ‌های فوق پتاسیک غیر اشباع از سیلیس بوده و در نورم آنها نفلین ظاهر می‌شود. همچنین دارای نسبت بالای  K2O/Na2O  و نیز مقدار عدد منیزیم بالا (83/59 تا 38/75) هستند. این سنگ‌ها از نظر ژئوشیمیایی در عناصر LILEs و LREEs غنی‌شدگی نشان می‌دهند و دارای تهی‌شدگی نسبی در عناصر انتخابی HFSEs مانند Ta، Nb و Ti هستند. این سنگ‌ها دارای نسبت‌های بالای Ba/Nb (41-60) و Ba/Ta هستند که از ویژگی‌های شاخص ماگماتیسم مرتبط با فرورانش یا تأثیر آلودگی پوسته‌ای در حین بالا آمدن ماگما است. با توجه به زمان خاتمه فرورانش (کرتاسه پسین) و نیز سن نسبی سنگ‌های منطقه (پلیو کواترنر) می‌توان گفت که این سنگ‌ها در یک محیط پس از برخورد تشکیل شده‌اند و گوشته متاسوماتیسم شده در اثر اضافه شدن مواد فرار و عناصر ناسازگار عامل غنی‌شدگی این ماگما بوده است و در حقیقت می‌توان گفت ویژگی‌های فرورانشی مشهود در این سنگ‌ها از یک فرورانش قدیمی به ارث مانده است. از طرفی، مقادیر بالای عناصر LILEs مانند توریم و باریم و نسبت‌های بالای Ba/Nb و Ba/Ta نشان‌دهنده تأثیر اجزای پوسته‌ای در ژنز این سنگ‌ها از روش فرایند آغشتگی ماگمایی در طول صعود ماگما از داخل سنگ‌های پوسته‌ای است. استفاده از عناصر کمیاب خاکی در بررسی‌های مدل‌های مختلف ژنز ماگمایی نشان می‌دهد که این سنگ‌ها از ذوب بخشی با نرخ پایین گوشته سنگ‌کره‌ای با ترکیب منشأ گارنت اسپینل پریدوتیت حاصل شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پتروژنز سنگ‌های آداکیتی پس از تصادم پلیو کواترنری در شمالغرب مرند

In northwest of Marand northern part of Urumieh Dokhtar Magmatic Arc (UDMA) a set of volcanic rocks crop out with composition of andesite, dacite, and sodic, potassic and ultrapotassic alkaline basalts with Upper Miocene until Plio-Quaternary in age. This paper report the andesitic and dacitic lavas erupted within pyroclastic rocks. These rocks have porphyritic texture and consist of plagioclas...

full text

شیمی کانی‌های فلوگوپیت در سنگ‌های آتشفشانی پتاسی پلیو-کواترنری، شمال غرب مرند

Plio-Quaternary potassic to high potassic basaltic rocks are found in northern part of Uromieh-Dokhtar Magmatic Arc in NW Iran. The mineralogical composition of these rocks characterized with phenocrysts of Cpx, phlogopite, leucite and olivine in groundmass of plagioclase, sanidine, Cpx and biotite. Phlogopite phenocrysts display a euhedral platy form with reaction rims. Based on the Internatio...

full text

شیمی کانی های فلوگوپیت در سنگ های آتشفشانی پتاسی پلیو-کواترنری، شمال غرب مرند

سنگ­های آتشفشانی پتاسی و ابر پتاسی با سن پلیوکواترنری در بخش شمالی کمان ماگمایی ارومیه- دختر در شمال غرب مرند تشکیل شده­اند. ترکیب کانی­شناسی این سنگ­ها با فنوکریست­های کلینوپیروکسن، فلوگوپیت، لویسیـت و الیوین در زمینه­ای از پلاژیوکلاز، سانیدین، کلینوپیروکسن و بیوتیت و شیشه آتشفشانی مشخص می­شود. فنوکریست­های فلوگوپیت بلورهای شکل­دار با حاشیه­ی واکنشی هستند. بر اساس رده­بندی انجمن بین­المللی کان...

full text

پترولوژی و ژئوشیمی مخروط‌های آتشفشانی پلیو-کواترنری بوبک و سیخ‌کوه، باختر نهبندان، خاور پهنه لوت

مخروط­های آتشفشانی کوه بوبک و سیخ­کوه در جنوب خاوری استان خراسان جنوبی و در شمال و جنوب باختری  شهرستان نهبندان واقع شده اند. از دیدگاه تقسیم بندی زمین شناسی ساختاری ایران آنها متعلق به پهنه لوت می باشند. این مخروط­ها عمدتاً از سنگهای آذرین خروجی تراکی بازالت، و تراکی آندزیت تشکیل شده­ و دارای  بافت غالب پورفیریتیک هستند. کانی­های اصلی سازنده آنها پلاژیوکلاز، پیروکسن، الیوین، هورنبلند و بیوتیت و...

full text

پترولوژی و پتروگرافی سنگهای آتشفشانی کواترنری شمال- شمال شرق ورزقان )آذربایجان شرقی

منطقه مورد مطالعه در شمال- شمال شرق شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی واقع شده است و از نظر ساختاری، در زونالبرز- آذربایجان قرار دارد. در این منطقه سنگهای آتشفشانی کواترنری بر روی واحدهای پلیوسن گسترش یافتهاند. سنگهای آتشفشانیمورد مطالعه عبارتند از: بازالت، تراکی بازالت، تراکی آندزیت و تراکی آندزیت بازالتی. این سنگها اکثراً دارای بافت پورفیریک با زمینهمیکرولیتی بوده و کانیهای اصلی آنها شامل...

full text

پترولوژی، ژئوشیمی و کانی شناسی گدازه های پتاسیک و اولتراپتاسیک (اغلب شوشونیتی) شمال غرب مرند(آذربایجان)

سنگ های ولکانیک شمال غرب مرند با سن پلیوکواترنر شامل: آندزیت، آندزیت بازالتی، لوسیت تفریت، لوسیت بازانیت و تفریت است. بالا بودن مقادیر k2o و mgo و نیز نسبت k2o/na2o نشان می دهد که سنگ های منطقه را می توان جزء سنگ های پتاسیک و اولتراپتاسیک رده بندی کرد. با این توضیح که از نظر سری ماگمایی در محدودٔ شوشونیتی قرار می گیرند. بررسی عناصر فرعی نشان می دهد که سنگ های این منطقه از عناصر lil غنی بوده و دا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 78

pages  79- 86

publication date 2010-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023